Nothing is Impossible

Dat Bibian Mentel, plus Mentelity Foundation, het prachtigste voorbeeld is voor snowboarden met een beperking, zal niemand in twijfel trekken. ‘Beperkingen creëren uitdagingen’ moet Prodaptive gedacht hebben, want zij doken vol overgave in de ontwikkeling van een zitsnowboard. En met succes. 

Gina van der Werf is het geniale brein achter Prodaptive, het eerste bedrijf ter wereld dat van begin tot eind de ontwikkeling van een zitsnowboard bewerkstelligde. En dat roept natuurlijk direct vragen op, zoals: ‘wat?’, ‘hoe?’ en nogmaals ‘wat?’. Gina vertelt.

“Toen ik in Canada als snowboardlerares werkte en betrokken was bij het Whistler Adaptive Sports Program, kreeg ik regelmatig de kans snowboarders met een beperking les te geven. Op een gegeven moment kreeg ik een leerling met cerebrale parese toegewezen, een aandoening waardoor iemand heel veel moeite heeft met staan en lopen, die per se niet in een zitski wilde. Ik was onder de indruk van zijn doorzettings vermogen en zijn stoke over het maken van slechts een enkele bocht, maar baalde dat we hem niet meer konden bieden. Het idee was geboren. Terug in Nederland ben ik direct van start gegaan.”

Experimenteren

“Na wat brainstormen en schetsen tekenen, bouwden we met een paar balkjes, wat schroeven, rubber en een heel oud snowboard een houtje-touwtje testmodel. Hiermee is, op een van die zeldzame dagen met sneeuw in Nederland, de eerste afdaling gemaakt. Het bleek goed mogelijk om het board te sturen met de hand grepen in plaats van met je voeten, maar de ondersteuning was nog verre van optimaal. Met een nieuwe versie ging ik naar de Wintersport- Fundag (red. een event van de Nederlandse Ski Vereniging), waar ik mensen binnen de Nederlandse ‘aangepaste snowboard- en zitskiwereld’ beter leerde kennen. Zonder alle steun en adviezen die ik in de loop van de tijd heb gekregen van de Vereniging van Gehandicapte Wintersporters (VGW) en de Stichting Gehandicapten op Ski’s (SHOS), met in het bijzonder van Kees-Jan van der Klooster, Jacqueline van der Linde en Bibian Mentel, was het zit snowboard nooit tot stand gekomen.”

“InnosportNL, een stichting die een bijdrage geleverd heeft aan het initiëren, faciliteren en ontwikkelen van innovatieve producten voor Nederlandse sporters, bleek bereid mijn project te ondersteunen en de Nederlandse Ski Vereniging werd officieel betrokken als partner. Zo kwam er geld beschikbaar voor een haalbaarheidsstudie om prototypes te financieren. Nu konden we dus écht van start gaan.”

Studentenproject

“De tofste fase van de ontwikkeling was de samen werking met studenten van de Haagse Hogeschool en de TU Delft. Meerdere projecten zijn uitgevoerd om het concept verder uit te werken en te testen. Van een zo simpel mogelijk, stijf, carving-only frame tot complexe, dubbelgeveerde bovenbeensteunen passeerden de revue. Een groep masterstudenten van Industrieel Ontwerpen had een model gemaakt waarin ook een nose-tailbeweging geïntegreerd zat, voor aspirant freestyle-zitboarders. Ook met schokdempers hebben we geëxperimenteerd. Michelle Hoogwout heeft zelfs bij ons haar master werktuigbouwkunde behaald met een prototype waarmee je door het frame een kwartslag te draaien, als een zitskiër de stoeltjeslift in kan. Al deze modellen zijn gebouwd en getest, met wisselend succes.”

Kill your darlings

“De subsidie was op. Voor de laatste fase was ik uiteindelijk aangewezen op mijn eigen spaarpot, waarvan de bodem in zicht kwam. Het was nu erop of eronder en ik hoopte – ik móest – een aantal boards kunnen verkopen of een partnerbedrijf vinden. Met de laatste versie durfde ik de uitdaging aan, ik kon zelf dan ook voor het eerst echt snelheid maken op de piste. Ik vloog weer naar Canada en ontmoette aangepast-snowboardleraar Thom Griffith tijdens het Canadian Association for Disabled Skiing Festival (CADS Festival). We besloten samen de berg op te gaan en het zitboard te testen. Hij filmde mij, ik hem. Iedereen om ons heen was zo stoked en ik kreeg een groot applaus voor het project. De video postte ik op Facebook. Ik had een tijd lang mijn hoop gevestigd op een Amerikaanse producent die serieuze interesse had om het product in licentie te nemen, maar helaas durfde niemand het aan, met name vanwege de claimcultuur die er in de VS heerst. Alles leek nu aan een eind te komen, het geld was op en ik zag weinig andere mogelijkheden meer.”

“Intussen kwamen er online wel erg veel reacties binnen op het Canadese filmpje. Het was viral gegaan op Facebook en werd opgepikt door internationale sites als Mpora en Teton Gravity Research. Van over de hele wereld kreeg ik vragen en reacties van geïnteresseerden. Ik heb, mede dankzij de effecten van dat filmpje, toch de gok gewaagd en in de zomer van 2015 een nulserie laten maken. De hoge verkoopprijs hebben we maximaal weten te drukken, het werd daardoor veel aantrekkelijker en de geïnteresseerden waren nu ook echt in staat een Twinrider te kopen. Deze ben ik stuk voor stuk persoonlijk gaan afleveren, inclusief een lerarentraining. De eerste was in Noorwegen. Ik heb de instructeurs trainingen gegeven en ben de piste op gegaan met hun eerste deelnemer, een voor malig snowboarder. Deze man ging direct zelfstandig met de sleeplift en zonder moeite op z’n heelside weer naar beneden. Ik ben zelden zo stoked geweest als toen aan het einde van die dag. Alle bloed, zweet en tranen werden hier beloond.”

De vooruitzichten

“Sindsdien heb ik nog meer boards af mogen leveren. Het is eindelijk echt een product op de markt. Toch zijn we er nog lang niet. Om in alle skigebieden in Frankrijk te mogen zitsnowboarden bijvoorbeeld, moet het product een speciale Franse keuring ondergaan. Het verzekeren tegen productaan sprakelijkheid in de VS is voor niet-Amerikaanse bedrijven extreem duur en helaas is dit in Canada inmiddels niet anders. In andere wintersportlanden is het minder strikt, maar daar ben je weer afhankelijk van de lokale liftbedrijven.”

“We staan nu in wezen op het punt waar het reguliere snowboarden stond in 1990. Enerzijds zijn er mensen stoked over de mogelijkheden, anderzijds wordt er met argusogen gekeken naar de vermeende veiligheids aspecten en is er angst voor claims. Het duurt lang voordat je data opgebouwd hebt waarmee je statistieken kan overleggen met inzage in de risico’s. Ons primaire doel is om te groeien in de alpenlanden en zo de basis te leggen en een trackrecord op te bouwen. We hebben hiervoor onlangs een boost gekregen dankzij de nationale sportinnovatieprijs en gaan dit jaar naar de ISPO (red. de grootste wintersportbeurs ter wereld). Er liggen ook nog een hoop mogelijkheden en concepten voor gevorderden op de plank, maar als ik echt even mag dromen… dan zou ik heel graag zitsnowboarden uiteindelijk als paralympische discipline zien.”

To be continued….

Dit artikel is afkomstig uit Taste snowboard magazine 2016 #2. Mocht je meer reisverhalen, interviews, tip & tricks en nog veel meer willen lezen? Taste snowboard magazine 2016 #2 is los te bestellen in onze webshop. Voor het gemak kun je ook abonnee worden zodat je geen nummer meer hoeft te missen!